5 bin primi olup 55 yaşında olanlar emekli olacak mı?

Emeklilikte yaşanan değişiklikler ve özellikle 5 bin prim gününe sahip olan kişilerin durumu, son dönemde merak edilen konular arasında yer alıyor. EYT yasasının kabul edilmesi, emeklilik hakkını kazanmak için gerekli olan prim günü sayısını etkileyen önemli bir gelişme olarak karşımıza çıkıyor. Öncelikle, 5 bin prim gününün ne anlama geldiğini açıklamak gerekir. Emeklilik hakkı kazanmak için belirli bir prim günü sayısına ulaşmak gerekmektedir. Bu prim günü sayısı, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenir ve her yıl güncellenir. İşte bu bağlamda, 5 bin prim günü, emeklilik hakkını kazanabilmek için gereken toplam prim ödeme günüdür.

Son yıllarda Türkiye’de emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) olarak bilinen grup, emeklilik yaşını doldurmadan emekli olma hakkı taleplerini uzun süredir dile getiriyordu. Nihayet, EYT yasası Meclis’ten geçerek EYT’lilere emekli olma kapısını araladı. Ancak bu yeni düzenleme, prim günü sayısı konusunda bazı soru işaretlerini de beraberinde getirdi. Özellikle, 5 bin prim günü olan bir kişinin emekli olup olamayacağı konusu merak ediliyor. İşte detaylar…

5000 prim ve 55 yaşla emeklilik yasası torbada yer almıyor.

İşçi; 25 yıllık sigortalılık süresini tamamladığı 1 Temmuz 2019 tarihinde, 5000 prim günü ödemesini de tamamlandıysa 47 yaşında emekli olabiliyordu. Fakat 1999 yılında yapılan kanun değişikliğiyle aynı işçi 5750 gün prim ödeme, 55 yaş ve 25 yıl sigortalılık şartlarını yerine getirdiği takdirde emekli olabiliyor. Yıl bazında hesaplanırsa işçinin emekliliği 8 yıl ötelendi 750 gün fazladan prim ödemesi gerekti.

EYT yasasıyla beraber, 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı çalışmaya başlayanlar yaş dışındaki koşulları yerine getirdikleri takdirde emekli olabiliyorlar.

Yaklaşan Ekim ayı ile birlikte milyonlarca vatandaşı ilgilendiren yasal düzenlemelerin de çıkması bekleniyor. 1 Ekim’de açılacak TBMM’ye gelecek ikinci torba yasada önemli düzenlemelerin yer alacağı belirtiliyor. Öncelikle AK parti seçim beyannamesinde yer alan Aile ve Gençlik Bankası’nın kurulması ile birlikte ve kadınlarına sosyal güvence ve emeklilik haklarının verilmesi gündeme taşınacak.

Yine Bağkur’lu küçük esnafın beklediği prim indirimi, taşerona kadro ve emekliye ara zam konularının da Ekim ayındaki torba yasada olması bekleniyor.

Aile Koruma Kalkanı Paketi kapsamında ev kadınları hem sosyal güvenceye kavuşacak hem de yıpranma hakkı benzeri bir uygulama ile erken emekli olabilecek. Aile Koruma Kalkanı paketi ile gündeme gelecek olan sistem 4 ayaklı yürütülecek. İlk bölümde hiç sigortası olmayan, ya da bu güne kadar çalışma imkanı bulamamış ev kadınlarının sosyal güvencesi ve emekliliği sağlanacak.

İkinci adımda ise anneler açısından çocuk sayısına göre erken emeklilik imkanları devreye alınacak. Üçüncü adımda da çalışan anneler için bir yıpranma düzenlemesi ile hem yaş şartı hem de prim desteği ile erken emeklilik sağlanacak. Son adım ise doğum borçlanması ile ilgili olacak.

Sigortadan önce dünyaya gelen çocuklar için de doğum borçlanması yapılarak prim kazanma ile ilgili de çalışma başlatılacak.

İlk adımda herhangi bir sosyal güvencesi olmayan ve primi de bulunmayan ev kadınları için sigorta sistemi devreye alınacak. Anneler isteğe bağlı sigorta sistemi ile sosyal güvenceye kavuşturulacak.

Primlerin her ay üçte birini devlet karşılayacak. Ev kadınları daha az prim ödeyerek daha erken emekli olacak. Ssosyal güvence ile birlikte sağlık hizmetlerinden de ücretsiz yararlanabilecekler. Aynı anda yürütülecek olan Bağ-Kur SSK prim eşitliği gerçekleştiğinde de 5400 gün olan kısmi emeklilik şartı 4500 güne kadar çekilebilecek.

Ev kadınlarına getirilecek sosyal güvence ve emeklilik hakkı anneler için daha avantajlı olacak. Çocuk sahibi olan ev kadınları isteğe bağlı sigorta yaptırdıklarında kendilerine verilecek prim desteğinin yanında erken emeklilik hakkına da kavuşmuş olacak. Fiili Hizmet zammı olarak belirtilen yıpranma sistemi ile çocuk sayısına göre hem prim katkısı hem de yaş şartında esneklik gerçekleşecek. Anneler için her yıl primlerine belli miktarda ekleme yapılacak.

Kriter çocuk sayısı olacak.

Uygulanacak yıpranma, çalışan anneler için de geçerli olacak.

Çalışan annelere de çocuk sayısına göre prim eklemesi yapılacak.

Torba yasada olması beklenen bir diğer konu ise Bağ-Kur’lular için olacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, küçük esnaf ve çiftçiler dahil 1 milyon Bağ-Kur’lunun prim gün şartını 9000’den 7200’e çekecek çalışmayı tamamlayacak.

Öncelikle küçük esnaf tespiti yapılacak. Bu kapsamda iş yerinde çalışan işçi sayısı ile basit usulde vergilendirme ve vergiden muaf esnaf olma gibi çeşitli alternatifler üzerinde değerlendirmeler sürüyor.

EYT’lilerden Bağ-Kur’lu kadınlar 20 yılı (7200 gün), erkekler ise 25 tam yılı (9000 gün) tamamladığında emekli olabiliyor. Eğer yeni düzenleme tüm süreleri kapsarsa, Bağ-Kur reformu kapsamına giren EYT’li erkek sigortalıların da yaşlılık aylığına hak kazanma koşulu 7200 güne inecek. Böylece kadın ve erkek sigortalılar eşitlenecek. 9000 günü tamamlayamayan EYT’li erkek esnafa erken emeklilik yolu açılacak. 7200 gün tamamlanınca emekli olunabilecek. Reformdan yararlanacak olanların kapsamının da bütün Bağ-Kurluları etkileyip etkilemeyeceği de önem kazanacak.

Aile ve Gençlik Bankası’nın kurulması ile birlikte evlenecek olanlara verilecek ön ödemesiz ve faizsiz kredi desteği de gündeme gelecek. Torba yasada bu desteğin de yer alması bekleniyor. Gençlere elektronik alışverişinde vergi indirimi ve 10 GB internet konusunun ise önümüzdeki günlerde açıklanması bekleniyor. Ulaştırma Bakanı Abdulkadir Uraloğlu bu konuda, “Çalışmalarda 2 paket var. Biri cep telefonu diğeri 10 GB ücretsiz internet paketi. 10 GB internet konusunda buradaki operatörlerden teklifleri aldık. Cumhurbaşkanımız yakın zamanda açıklama yapacaktır.

Vergisiz cep telefonu düzenlemesini Sanayi Bakanlığımız yapıyor Bizde bunlara destek veriyoruz.

Zannediyorum ki bugünlerde tamamlanır ve duyurulur” dedi.

İkinci torba yasaya yetişmesi beklenen bir diğer çalışma ise emekliler ile ilgili Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek emeklilere yapılacak iyileştirme ile ilgili çalışmaların devam ettiğini açıklamıştı.

Bu konuda çalışmalar tamamlandığında ara zam ve üçüncü ikramiye ile ilgili düzenlemenin de torba yasada yer alması bekleniyor.

Taşeronlara ek kadro çalışmasının da yeni torba yasada olacağı belirtiliyor. Kadroya giremeyen taşeronlarla ilgili çalışmaların da sürdüğü öğrenildi. Bir başka konu ise toplu sözleşmede gündeme gelen ve birinci derecedeki memurlara verilecvek 3600 ek gösterge hakkı.

Bu düzenlemenin de ikinci torba yasada yer alması bekleniyor.