Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Ar-Ge birimi KAMUAR’ın fiyatlarını Ankara’daki marketlerden derlediği ve halkın en fazla tükettiği 64 temel gıda maddesinden oluşan bir gıda sepetini esas alarak hazırladığı gıda fiyatları endeksinin Ekim 2024 sonuçları açıklandı.
YOKSULARIN HARCAMASININ YÜZDE 36,6’SI GIDA
TÜİK’in en son açıkladığı tüketim harcamalarıyla ilgili istatistiklere göre en zengin yüzde 20’lik kesim tüketim harcamalarının yüzde 14,5’ini, en yoksul yüzde 20’lik kesim ise yüzde 36,6’sını gıda için yapıyor. Yoksullar her geçen yıl gelirinin daha büyük bir kısmını gıdaya ayırmak zorunda kalıyor. Dolayısıyla gıda fiyatlarında Türkiye’de son 49 aydır yaşanan kesintisiz artış en fazla sabit gelirli ve yoksul kesimleri etkiliyor. Açıklanan enflasyon bu nedenle bu kesimin gerçek hayatta yaşadığı enflasyonu tam olarak yansıtmıyor. Zira TÜİK enflasyonu hesaplarken gıda harcamalarının ağırlığını yaklaşık yüzde 25 olarak esas alıyor.
AÇLIK RİSKİ ARTIYOR
KAMUAR'ın raporuna göre, iktidarın yanlış ekonomi politikalarıyla tetiklediği yüksek enflasyon sürecinin en ağır faturasını gıda fiyatları yüzünden yoksullar ödüyor. Yoksullar bu faturayı sadece gıdaya daha fazla para ayırarak değil, gıdaya daha fazla para ayırabilmek için, eğitim, sağlık, giyinme, barınma ve benzeri diğer temel gereksinimleri için harcamalarını kısarak da ödüyorlar.
Ekim ayında bakliyat dışındaki tüm gıda harcama gruplarında fiyatlar bir önceki aya göre çeşitli oranlarda artış gösterdi. Ekim'de ekmek-pirinç-un-bulgur fiyatları önceki aya göre ortalama yüzde 1,8 oranında artarken, et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 0,9 oranında yükseliş oldu. Süt, süt ürünleri ile yumurta grubunda fiyatlar bir önceki aya göre yüzde 1,9, yağ harcamaları ise yüzde 10,2 oranında arttı. Meyve fiyatlarının yüzde 8,8 oranında arttığı ekimde sebze fiyatlarında da bir önceki aya göre yüzde 33,6 oranında artış oldu.
YILLIK DEĞİŞİM
Bu yıl ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatlarında yüzde 40,8, et-balık fiyatlarında 35,4, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 35,6 oranlarında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde 56,5 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 88,7, sebze fiyatları ise yüzde 191,4 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 29, diğer gıda fiyatları ise yüzde 51,4 oranında zamlandı.
Gıda fiyatlarında yıllık olarak ise yüzde 59,5 oranında artış gözlendi.