Bu sorunlara örnek olarak; orta hasarlı binalara ilişkin dava yolunun nasıl olacağı, orta hasarlı binalara karşı davanın nasıl açılması gerektiği, hasar tespit raporuna doğrudan dava açılıp açılamayacağı, orta hasarlı binaların yıkılıp yıkılmayacağı, orta hasarlı binaların yıkımına karşı dava yolunun mümkün olup olmadığı gibi daha buna benzer birçok mesele gündeme gelmiştir.
Orta hasar raporlu binalara karşı doğrudan dava açabilmek mümkündür. Belirtmek gerekir ki, önceden hasar tespit raporuna karşı doğrudan dava açılması halinde dava, asıl işlem yokluğu sebebiyle reddedilmekteydi. Nitekim, 7269 sayılı kanun uyarınca hasar tespit raporları yalnızca asıl işlemlerle birlikte dava konusu edilebilir şeklinde bir hüküm içermektedir. Ancak bu durum, Anayasa Mahkemesinin iptal kararı ile iptal edilmiş olup, artık doğrudan hasar tespit raporuna karşı dava açılabilmesi mümkün hale gelmiştir.
Anayasa mahkemesinin iptal kararından sonra Orta Hasarlı binaların hasar tespit raporlarına itiraz edilebilir hale gelmişti. Şu anda ise deprem bölgelerinde orta hasarlılar ile ilgili idari kararlar tesis edilmeye başlanmıştır.
AFAD’ın yayınlamış olduğu orta hasarlı binalara ilişkin genelgeye göre, güçlendirme için başvuru yapılmayan bütün binalar ağır hasarlı olarak kabul edilmiştir. Bu çerçevede hasar tespitine itiraz edilmemiş yahut güçlendirme ruhsatı verilmemiş ilgili binalara yıkım ilanları asılmaya başlanmış yıkım kararları tebliğe çıkarılmıştır.
Konutunun güçlendirmeye ihtiyacı olmadığını, az hasarlı olması gerekirken orta hasarlı raporu verildiğini öne süren kat maliklerinin yıkım kararına karşı yürütmeyi durdurma talepli dava açması gerekmektedir. Dava açma süresinin yıkım kararının ilan edilmesinden itibaren başladığı kural olarak kabul edilmektedir. Mülkiyet hakkına dayalı bir hak kaybı yaşanmaması adına yıkım kararının durdurularak yürütmenin durdurulması istemli iptal davası açılması gerekmektedir.
İdare Mahkemelerinde açılacak iptal davasında usule dayalı bir eksiklik bulunmaması halinde uzman bilirkişilerle keşif icra edilerek dava konusu edilen taşınmazın hasar durumuna ilişkin rapor tanzim edilmektedir. Mahkemece icra edilen keşiflerde uzman bilirkişiler yer almaktadır ve Çevre Şehircilik tarafından yapılan ilk hasar tespitlerinden çok daha kapsamlı ve detaylı incelemeler yapılmaktadır.
Şayet orta hasarlı evinizin ilk hasar tespitinin doğru yapılmadığını, aslında az hasarlı olduğunu düşünüyorsanız ilan edilen yıkım kararları ile birlikte İdare Mahkemelerinde iptal davası açma hakkınız bulunmaktadır. Herhangi bir hak kaybı yaşanmaması için yasal sürelere ve usul kurallarına dikkat edilmesi gerekmektedir.
Av.Elife Sümeyra KÖSE KISACIK