Bir can pazarının ortasından gelip padişah olan II. Mahmut yeniçerilerden kurtulmadan hiçbir iş yapılmayacağını anlamış ve bu istikamette bir yol planı hazırlamıştır. 17 sene boyunca sabırla ve ince ince işleyerek Yeniçeri ocağının içini boşaltmış etkisini kırmış, Nizamı Cedid’in faydalarına Yeniçeri ağası dahil herkesi ikna etmişti. 

III. Selim de acele etmemişti. Saltanata oturduktan 17 sene sonra işi kıvama getirdiğini düşünerek, nezaket ve mülayemetle yeniçerilere nizamı cedid olmalarını teklif etmişti. İşte onun yanılgısı II. Mahmud için büyük tecrübe oldu. Bu tecrübenin bedelini III. Selim hayatı ile ödedi ama o tecrübe II. Mahmud’un hayatını kurtardı.

Tabir yerindeyse 200 yıllık bir sorun olan ve devletin sırtında bir ağırlık olarak duran bu ocağı kaldırmaya 200 seneden beri niyetlenmeyen Padişah yoktu. Bazıları işi kuvveden fiile taşıdılar ve bu teşebbüslerini hayatları ile ödediler.

Peki II. Mahmut nasıl başardı?

II. Mahmut önce kendi gücünü ve iktidarını sağlama alacak adımlar attı. Eyaletlere valiler tayin edip onları merkeze bağladı. Sağlam adamlardan bir bürokrasi kurdu. Merkezi otoriteyi zaafa uğratacak paralel yapıları (ayanlar vs) tasfiye etti.

Ardından Yeniçeri ocağının sayısını azalttı. İçini boşalttı. Bu ocağın ortadan kaldırılması gerektiğine dair fikri altyapıyı her zeminde hazırladı.

Daha önce Alemdar’ın denediği ve Yeniçeri isyanı yüzünden başaramadığı Sekbanı Cedid ordusunu yerine Eşkinci Ocağı diye bir ordu kurdu.

Buna yeniçerilerin karşı çıkacağı ve isyan başlatacağı belliydi ama Padişah bunun tedbirini çoktan almıştı.

Çok geniş bir istişare halkası kurdu. Tolum üzerinde söz ve etki sahibi olan ulemadan, meşayihe kadar herkesi saraya topladı ve onlarla istişare etti.

Bu toplantılara Padişah tarafında yer alan yeniçeri ağası da katıldı.

Üzerinde uzlaşılan plan şu oldu. Yeniçeri ayaklandığı an Padişah Halife sıfatıyla cihad ilan edecek ve halkı Aksaray meydanında toplayacaktı. Başka birlikler de hazırdı. Kara Cehennem Ali Paşa’nın emrindeki topçu birlikleri de yerini almıştı.

Nihayet 1826 da Ekşici Ocağını bahane ederek ayaklanan Yeniçeri ortalarına 14 haziran günü hücum başladı. Binlercesi öldürüldü. Ocak kapandı.

 

Maraş Pusula Haber - maraspusula.com / Şevki Karabekiroğlu